Alerjik Rinit Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir?

Alerjik Rinit Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir?

Alerjik Rinit Nedir?

Alerjik rinit, halk arasında “saman nezlesi” olarak da bilinen, bağışıklık sisteminin zararsız maddelere aşırı tepki vermesi sonucu gelişen bir üst solunum yolu rahatsızlığıdır. Toz, polen, hayvan tüyü, küf mantarları gibi çevresel alerjenlere karşı vücudun savunma sistemi IgE antikorları üretir. Bu antikorlar histamin salınımını tetikler ve burun mukozasında iltihabi reaksiyon gelişir. Sonuç olarak, burun akıntısı, tıkanıklık, hapşırma nöbetleri ve geniz akıntısı gibi rahatsız edici belirtiler ortaya çıkar.

Alerjik rinit, çoğu zaman basit bir nezle sanılsa da kronikleştiğinde yaşam kalitesini ciddi ölçüde etkileyebilir. Uyku kalitesini bozabilir, sabah yorgunluğu ve odaklanma güçlüğüne neden olabilir. Bu nedenle, erken tanı ve doğru tedavi büyük önem taşır.

Alerjik Rinit Belirtileri Nelerdir?

Alerjik rinitin belirtileri kişiden kişiye ve alerjenin türüne göre değişiklik gösterebilir. Ancak en sık görülen semptomlar şunlardır:

  • Burun akıntısı ve tıkanıklığı: Mukozanın şişmesi nedeniyle nefes almak zorlaşır.
  • Hapşırma nöbetleri: Özellikle sabah saatlerinde arka arkaya gelen hapşırmalar oldukça tipiktir.
  • Geniz akıntısı: Burun salgılarının geriye akması boğazda tahrişe yol açabilir.
  • Gözlerde sulanma ve kaşıntı: Gözlerde yanma hissi, kaşınma ve kızarıklık sıklıkla eşlik eder.
  • Boğaz kaşıntısı ve kuru öksürük: Geniz akıntısına bağlı olarak gelişebilir.
  • Koku ve tat duyusunda azalma: Uzun süreli burun tıkanıklığı bu duyuları geçici olarak azaltabilir.
  • Yorgunluk, baş ağrısı ve konsantrasyon bozukluğu: Sürekli tıkanıklık ve uykusuzluk, günlük yaşamı olumsuz etkiler.

Çocuklarda ise sık burun çekme, ağızdan nefes alma, uykuda horlama ve derslerde dikkat dağınıklığı gibi belirtiler öne çıkabilir. Yetişkinlerde genellikle sabahları belirgin olan semptomlar, gün içinde alerjen maruziyeti arttıkça yoğunlaşır.

Alerjik Rinit Neden Olur?

Alerjik rinitin temel nedeni, bağışıklık sisteminin zararsız maddelere aşırı duyarlılık göstermesidir. Bu maddelere “alerjen” denir ve kişiden kişiye farklılık gösterir. En sık karşılaşılan alerjenler:

Polenler: İlkbahar ve sonbaharda artış gösterir.

Ev tozu akarları: Yatak, halı ve perdelerde bulunur.

Küf mantarları: Nemli ortamlarda çoğalır.

Hayvan tüyleri: Özellikle kedi ve köpek alerjileri yaygındır.

Duman ve kimyasal kokular: Sigara dumanı, deterjan, parfüm gibi irritanlar alerjiyi tetikleyebilir.

Genetik faktörler de önemli bir rol oynar. Ailesinde alerjik hastalık öyküsü bulunan kişilerde alerjik rinit görülme olasılığı daha yüksektir. Ayrıca hava kirliliği, mevsimsel değişimler ve stres gibi çevresel faktörler de semptomları ağırlaştırabilir.

Alerjik Rinit Nasıl Geçer?

Alerjik rinit tamamen ortadan kaldırılamasa da semptomlar kontrol altına alınabilir. Hastalığın yönetiminde ilk adım, alerjenlerden mümkün olduğunca uzak durmaktır.

Evde alınabilecek önlemler şunlardır:

  • Polen mevsimlerinde pencereleri kapalı tutun.
  • Evdeki halı, perde ve peluş oyuncakları azaltın.
  • HEPA filtreli hava temizleyici kullanın.
  • Yatak çarşaflarını haftada bir yüksek sıcaklıkta yıkayın.
  • Evcil hayvanları yatak odasına sokmayın.
  • Nem oranını %45–50 civarında tutun.

Yaşam tarzı değişiklikleri de oldukça etkilidir. Bol su içmek, dengeli beslenmek ve düzenli uyumak bağışıklık sistemini destekler. Hafif egzersizler, burun mukozasının nem dengesini korumaya yardımcı olabilir.

Alerjik Rinit Tedavisi

Alerjik rinit tedavisinde amaç; semptomları hafifletmek, yaşam kalitesini artırmak ve alerjenle temas sonrası gelişen bağışıklık tepkisini kontrol altına almaktır. Tedavi yaklaşımı, hastalığın şiddetine ve tetikleyici faktörlere göre planlanır.

1. İlaç Tedavisi

Antihistaminikler: Histaminin etkisini bloke ederek hapşırma, kaşıntı ve burun akıntısını azaltır.

Burun spreyleri: Kortizon içeren spreyler burun içi ödemi ve iltihabı azaltır.

Dekonjestanlar: Burun tıkanıklığını kısa süreli giderir ancak uzun süreli kullanımı önerilmez.

Alerji hapları: Vücuttaki alerjik reaksiyonu baskılayan sistemik ilaçlardır.

2. İmmünoterapi (Alerji Aşısı)

Alerjenin düşük dozlarda düzenli verilmesiyle vücudun bu maddeye tolerans geliştirmesi amaçlanır. İmmünoterapi genellikle uzun süreli etki sağlar ve kalıcı iyileşme sağlayabilir.

3. Destekleyici Tedavi Yaklaşımları

Burun yıkama solüsyonları, nemlendirici spreyler ve tuzlu su solüsyonları, burun mukozasını rahatlatır. Özellikle geniz akıntısı ve burun tıkanıklığı şikâyeti olan hastalarda oldukça etkilidir.

Alerjik Rinit İçin Hangi Bölüme Gidilir?

Alerjik rinit şikâyeti olan kişiler genellikle “hangi doktora gitmeliyim?” sorusunu sorar. Bu durumda başvurulması gereken uzmanlık alanı Kulak Burun Boğaz (KBB) bölümüdür. KBB uzmanları, burun ve sinüs yapısını detaylı olarak değerlendirir, gerekirse endoskopik muayene ve alerji testleriyle tanıyı kesinleştirir.
Bazı hastalarda göğüs hastalıkları uzmanı veya alerji immünolojisi bölümleri de tedaviye katkıda bulunabilir. Ancak özellikle burun tıkanıklığı, geniz akıntısı ve sinüzit benzeri yakınmaları olan bireylerde KBB muayenesi temel basamaktır.

Alerjik Rinitte Kullanılan İlaçlar

Alerjik rinitte kullanılan ilaçlar, semptomların şiddetine göre değişir.

Antihistaminik tabletler: Kaşıntı, akıntı ve hapşırmayı azaltır.

Kortikosteroid burun spreyleri: Uzun süreli kontrol sağlar.

Tuzlu su solüsyonları: Burun içini temizleyerek alerjen birikimini azaltır.

Alerji hapları: Günlük kontrol için etkilidir.

İmmünoterapi ilaçları: Bağışıklık sistemini yeniden düzenler.

Ancak bu ilaçların mutlaka hekim kontrolünde kullanılması gerekir. Özellikle kortizon içeren spreylerin yanlış kullanımı burun mukozasında incelme ve kuruluğa neden olabilir.

Alerjik Rinit ile Karıştırılan Hastalıklar

Alerjik rinit çoğu zaman diğer üst solunum yolu hastalıklarıyla karıştırılır.

Sinüzit: Baş ağrısı ve yüz dolgunluğu önde gelir.

Soğuk algınlığı: Genellikle 7–10 gün içinde geçer.

Non-alerjik rinit: Alerjenle ilişkili değildir, daha çok sigara dumanı ve kimyasal irritanlarla tetiklenir.

Doğru tanı için KBB muayenesi ve gerekirse alerji testleri yapılmalıdır.

Alerjik Riniti Önlemek Mümkün mü?

Alerjik rinit tamamen önlenemese de semptomların şiddeti azaltılabilir.

  • Evinizi düzenli havalandırın.
  • Polen yoğunluğunun yüksek olduğu günlerde dışarı çıkmamaya çalışın.
  • Burun yıkama alışkanlığı edinin.
  • Sağlıklı beslenin, probiyotik gıdaları diyetinize ekleyin.
  • Sigara dumanından uzak durun.

Düzenli kontroller, hastalığın kontrol altında tutulmasını sağlar ve ilerleyici komplikasyonların önüne geçer.

Sıkça Sorulan Sorular

1. Alerjik rinit tamamen geçer mi?

Bazı hastalarda immünoterapi ile kalıcı iyileşme mümkündür. Ancak çoğu durumda semptomlar kontrol altına alınır, tamamen ortadan kalkmaz.

2. Alerjik rinit genetik midir?

Evet. Ailesinde alerjik hastalık öyküsü bulunan bireylerde görülme olasılığı daha fazladır.

3. Tedavi edilmezse ne olur?

Tedavi edilmeyen alerjik rinit kronik sinüzit, kulak enfeksiyonu veya uyku apnesi gibi sorunlara neden olabilir.

4. Çocuklarda alerjik rinit nasıl anlaşılır?

Sık burun kaşıma, hapşırma, gözlerde sulanma ve geceleri ağızdan nefes alma gibi belirtilerle fark edilebilir.

5. Alerjik rinitle spor yapılır mı?

Evet, ancak polen yoğunluğunun az olduğu saatlerde ve kapalı alanlarda yapılması önerilir.

Prof. Dr. Ozan Seymen Sezen ile Alerjik Rinit Tedavisi

Alerjik rinit, her hastada farklı düzeyde seyrettiği için kişiye özel tanı ve tedavi yaklaşımı gerektirir. İstanbul’da görev yapan Kulak Burun Boğaz Uzmanı Prof. Dr. Ozan Seymen Sezen, alerjik rinit tanı ve tedavisinde modern tıbbi teknikleri, uzun yıllara dayanan deneyimiyle birleştirmektedir.
Endoskopik burun muayeneleri, alerji testleri ve gerekirse ileri görüntüleme yöntemleriyle hastalığın nedenini netleştirir; ardından hastanın yaşam tarzına uygun bir tedavi planı oluşturur.

Prof. Dr. Ozan Seymen Sezen, alerjik rinit tedavisinde yalnızca semptomları gidermeyi değil, altta yatan nedenleri ortadan kaldırmayı hedefler. Bu yaklaşım sayesinde hastaları uzun vadede daha konforlu bir solunuma kavuşur.

Sürekli burun tıkanıklığı, geniz akıntısı veya alerjiye bağlı nefes problemleri yaşıyorsanız, detaylı bir KBB değerlendirmesi için Prof. Dr. Ozan Seymen Sezen ile iletişime geçebilir; size özel tanı ve tedavi planı hakkında bilgi alabilirsiniz.

Instagram : @drozanseymen

Bize Ulaşın

Prof. Dr. Ozan Seymen Sezen Sorularınızı Yanıtlıyor.

Diğer Tedaviler
Erkeklerde Estetik
Erkeklerde Estetik

Sizler için her blog yazımda farklı konuları mercek altına almaya özen gösteriyorum. Bu hafta ise, “Erkekler ve Güzellik” konusunu işlemek istedim. ..

Devamı >
Bademcik İltihabına Dikkat!
Bademcik İltihabına Dikkat!

Bademcik iltihaplanmaları sık yaşanan problemlerin başında gelmektedir. Peki okul çağındaki çocukların sıkça geçirdikleri hastalıklardan biri olan bad..

Devamı >
Cilt Yenilemede Dermapen!
Cilt Yenilemede Dermapen!

Dermapen; cildi gençleştirmek, cildin çok daha pürüzsüz ve daha genç görünmesini sağlayan trend, yenilikçi, yaşlanma karşıtı ve yara izi düzelten bir ..

Devamı >
Çocuklarda Kepçe Kulak
Çocuklarda Kepçe Kulak

Kepçe kulak, dünyada ve ülkemizde sıklıkla görülen, şekil bozukluklarının başında gelir. Kepçe kulak problemi, bireyleri ve bilhassa çocukları epey zo..

Devamı >
Burun Şekli ve Yüze Etkisi
Burun Şekli ve Yüze Etkisi

Burun, yüz ifadesini ve yüz yapısını direkt olarak etkileyen ve tüm yüz şeklini belirleyen en önemli yapıdır. Biriyle konuşurken ilk olarak dikkat çek..

Devamı >
Burun Şekli ve Kadınlar
Burun Şekli ve Kadınlar

Kadın ve erkeklerde yüz şeklinde belirgin farklar vardır. Burun şekli, diş yapısı, kaş yapısı gibi aslında ilk bakışta fark edilmeyen ancak cinsiyet f..

Devamı >
Septorinoplasti Nedir?
Septorinoplasti Nedir?

Septorinoplasti, burun estetiği ameliyat yöntemlerinden biridir. Bu ameliyat yönteminde özellikle eğrilik sorunu olan kişilerin problemleri çözülmekte..

Devamı >
Elmacık Kemiği Dolgusu Nedir?
Elmacık Kemiği Dolgusu Nedir?

Elmacık kemiği dolgusu, yüzün daha genç, ışıltılı ve dinç görünmesini sağlayan bir işlemdir. Güzellik algısı belirli faktörlere göre ortaya çıkar. Ora..

Devamı >
Güzel Bir Burun Herkesin Hakkı
Güzel Bir Burun Herkesin Hakkı

Güzel görünen ve sağlıklı şekilde nefes almaya imkan tanıyan bir burun yapısı herkesin hakkı. Burun şeklinden memnun olmayan kişiler, bu sebeple fotoğ..

Devamı >
Nefes mi? Estetik mi?
Nefes mi? Estetik mi?

Burun ameliyatı yalnızca görsel ihtiyaçlar sebebiyle uygulanan estetik bir işlem değildir. Aynı zamanda nefes alma sorunlarında uygulanan bir tedavi p..

Devamı >
Piezo Cihazı ile Tanışın
Piezo Cihazı ile Tanışın

Piezo, burun estetiği kapsamında uygulanan en teknolojik yöntemlerin başında gelmektedir. Piezo cihazı ile uygulanan burun estetiği işlemlerinde, burn..

Devamı >
Septoplasti Hakkında Her Şey
Septoplasti Hakkında Her Şey

Septoplasti, burun orta bölmesi eğriliğinin düzeltilmesi ameliyatıdır. Bu eğrilik burun tıkanıklığına yol açar. Burun tıkanıklığı, hayat kalitesinin d..

Devamı >
Burun Estetiği Fiyatları 2025
Burun Estetiği Fiyatları 2025

Burun estetiği günümüzde, hem Türkiye’de hem de dünyada en çok uygulanan estetik operasyonların başında gelir. Burun ameliyatları çok sık uygulansa da..

Devamı >
Burun Estetiği 5 Sene Sonrası
Burun Estetiği 5 Sene Sonrası

Burun ameliyatından sonra burnun son halini alması iki seneyi bulabilmektedir. Burun estetiği, süreçlerle iyileşmenin yaşandığı bir operasyondur. Buru..

Devamı >
Korona Döneminde Burun Estetiği
Korona Döneminde Burun Estetiği

Korona virüs salgını yalnızca Türkiye’yi değil, tüm dünyayı da etkisi altına aldı. Virüs salgını aşılar sayesinde şiddetini azaltmış olsa da tamamen g..

Devamı >
Rinoplasti Kalıcı mı?
Rinoplasti Kalıcı mı?

Rinoplasti, burun estetik operasyonlarına verilen genel bir isimdir. Burun estetiği ya da diğer bir ismi ile rinoplasti operasyonları kalıcı olması iç..

Devamı >
Açık Rinoplasti Nedir?
Açık Rinoplasti Nedir?

Rinoplasti, günümüzde en çok uygulanan estetik operasyonların başında gelir. Rinoplasti işlemi hem açık hem de kapalı yöntemle uygulanabilmektedir. ..

Devamı >
Rinoplasti ile Ne Hedeflenir?
Rinoplasti ile Ne Hedeflenir?

Burun, yüz yapısını belirleyen en önemli yapıdır. Burundaki şekil bozuklukları, estetik olarak kişide memnuniyetsizliklere yol açabilir. Bu durumun dü..

Devamı >
Estetik Dolgu
Estetik Dolgu

Estetik dolgu; alın, kaş araları, göz çevresi, dudak kenarları ve nazolabial kıvrım adı verilen dudak – yanak kavşağındaki derin kırışıklıkların gider..

Devamı >
Çene Estetiği
Çene Estetiği

Çene Estetiği ve İdeal Profil Görünümü Kişiler, güzel bir profil görünümüne sahip olmak için burun görünüşlerinin önemli olduğunu düşünürler. Bu düşü..

Devamı >
Endoskopik Orta Yüz Gençleştirme
Endoskopik Orta Yüz Gençleştirme

Endoskopik Orta Yüz Gençleştirme – Yüz Germe Yüzümüz yaşlandıkça; cildimizde oluşan kırışıklıklar dışında doku sarkmaları, doğal oluklarda daha belir..

Devamı >
Boyun Gençleştirme
Boyun Gençleştirme

Boyun Gençleştirme  Yaşlanan yüzle birlikte boyun dokuları da yaşlanma belirtileri göstermeye başlar. Ayrıca alınan fazla kilolar da çene altında ve ..

Devamı >
Online Konsültasyon !
Prof. Dr. Ozan Seymen Sezen