Yüz (Fasiyal) Deri Kanseri : Cilt, vücudumuzun en geniş organıdır ve çevresel etkilere en çok maruz kalan yapılarından biridir. Yüz ise bu temasın en yoğun yaşandığı bölgedir. Güneş ışınları, toksinler, genetik yatkınlık ve yaşam alışkanlıkları nedeniyle yüz (fasiyal) deri kanseri, ciltte en sık görülen kanser türleri arasında yer alır. Yüz bölgesi gibi fonksiyonel ve estetik açıdan çok önemli bir alanda oluşan kanserlerin tedavisi, yalnızca hastalığın ortadan kaldırılması değil; aynı zamanda estetik bütünlüğün ve mimik fonksiyonlarının korunmasını da gerektirir.
İstanbul’da kendi kliniğinde hizmet veren KBB Uzmanı Prof. Dr. Ozan Seymen, yüz bölgesinde gelişen cilt kanserlerinin tanı, tedavi ve rekonstrüksiyon süreçlerini multidisipliner bakış açısıyla ele alarak, hastalarına hem tıbbi hem de estetik açıdan tatmin edici çözümler sunmaktadır.
Yüz (Fasiyal) Deri Kanseri Nedir?
Yüz deri kanseri, yüz bölgesindeki epidermal ya da dermal hücrelerden kaynaklanan malign tümörleri ifade eder. En sık karşılaşılan tipleri şunlardır:
Bazal Hücreli Karsinom (BCC): Yüz cilt kanserlerinin en yaygın türüdür. Yavaş büyür ve nadiren metastaz yapar, ancak lokal olarak doku tahribatına yol açabilir.
Skuamöz Hücreli Karsinom (SCC): Daha agresiftir, çevre dokulara ve nadiren lenf bezlerine yayılabilir.
Malign Melanom: Nadir görülür ancak en ölümcül cilt kanseri türüdür. Erken evrede fark edilmediğinde hızlıca sistemik yayılım gösterebilir.
Yüz bölgesinde gelişen kanserler çoğunlukla güneş gören alanlarda (alın, burun, yanak, kulak ve dudak çevresi) ortaya çıkar. Erken tanı ile büyük ölçüde kontrol altına alınabilir.
Yüz Deri Kanseri Nedenleri ve Risk Faktörleri
Yüzde gelişen cilt kanserlerinin başlıca nedenleri çevresel maruziyet ve genetik yatkınlıktır. Aşağıdaki risk faktörleri bu hastalığın gelişiminde etkili rol oynar:
Ultraviyole (UV) ışınlarına uzun süreli maruz kalma: Güneş ışığı, özellikle UVA ve UVB dalga boyları, DNA hasarına neden olarak hücresel mutasyonlara yol açar.
Açık ten rengi: Melanin seviyesi düşük bireyler, güneş ışınlarına karşı daha savunmasızdır.
Ailede cilt kanseri öyküsü
İleri yaş: Yaşla birlikte hücresel tamir mekanizmaları zayıflar.
İmmün sistemin baskılanması: Organ nakli sonrası ya da otoimmün hastalıklarda artmış risk
Radyasyon tedavisi öyküsü
Kimyasal madde maruziyeti (arsenik, katran, petrol türevleri)
Uzun süreli yara izleri veya ciltte iyileşmeyen lezyonlar
Prof. Dr. Ozan Seymen, bu risklere sahip bireylerin yılda en az bir kez dermatolojik veya KBB muayenesinden geçmesini önermektedir.
Yüz Deri Kanserinin Belirtileri
Yüzde ortaya çıkan cilt kanserleri bazen sıradan bir sivilce, siğil veya yara gibi görünse de bazı ipuçları erken teşhis için hayat kurtarıcı olabilir. Dikkat edilmesi gereken başlıca belirtiler şunlardır:
- Yüzde iyileşmeyen kabuklu veya kanayan yara
- Renk değişikliği gösteren, sınırları düzensiz benler
- Kabuklanan, pullanan veya kanayan küçük nodüller
- Üzeri parlak, inci gibi görünen şeffaf kabartılar
- Kızarık, tahrişli veya ağrısız cilt lezyonları
- Hızla büyüyen, şekli değişen ben veya nodül
Erken dönemde fark edilen lezyonlar, basit cerrahi ile tamamen çıkarılabilirken, gecikmiş olgular daha karmaşık tedavileri gerektirebilir.
Yüz Deri Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?
Yüzdeki cilt lezyonlarının değerlendirilmesinde multidisipliner yaklaşım esastır. Tanı aşamasında izlenen adımlar şunlardır:
Fiziksel muayene: Lezyonun tipi, büyüklüğü, sınırları ve yerleşimi değerlendirilir.
Dermatoskopik inceleme: Lezyonun yapısı, vaskülarizasyonu ve pigmentasyonu optik büyütme altında analiz edilir.
Biyopsi: Şüpheli lezyondan parça alınarak patolojik inceleme yapılır.
Görüntüleme yöntemleri: Gerekli durumlarda BT veya MR ile lezyonun derinliği ve komşu dokularla ilişkisi araştırılır.
PET-CT: Melanom gibi sistemik yayılma potansiyeli olan tiplerde metastaz araştırılır.
Prof. Dr. Ozan Seymen, tanı aşamasında estetik kaygıları da dikkate alarak hastanın psikolojik hazırlığını ön planda tutar.
Yüz Deri Kanseri Nasıl Tedavi Edilir?
Tedavi planı, lezyonun tipi, evresi, yerleşim yeri ve hastanın genel durumu göz önünde bulundurularak belirlenir. Başlıca tedavi yöntemleri şunlardır:
Cerrahi Eksizyon
En yaygın tedavi yöntemidir. Tümörlü dokunun temiz sınırlarla çıkarılması hedeflenir. Küçük ve yüzeyel lezyonlarda basit eksizyon yeterliyken, daha derin ve geniş tümörlerde estetik cerrahi ve rekonstrüksiyon gerekebilir.
Prof. Dr. Ozan Seymen, yüz estetiğine uyumlu doku planlaması ve kapatma teknikleriyle cerrahinin sadece iyileştirici değil, aynı zamanda doğal görünüm koruyucu olmasını sağlar.
Mohs Mikrografik Cerrahisi
Özellikle burun, göz çevresi ve dudak gibi anatomik olarak hassas bölgelerde, tümörün katman katman çıkarıldığı ve her katmanın mikroskopla incelendiği cerrahi yöntemdir. Lokal nüks riski en düşük tekniktir.
Radyoterapi
Cerrahiye uygun olmayan, yaşlı veya ileri evre hastalarda alternatif olabilir. Ayrıca cerrahi sonrası adjuvan olarak da kullanılabilir. Modern tekniklerle yan etkiler azaltılır.
Topikal Kemoterapi
Erken evre, yüzeyel bazal hücreli karsinomlarda krem şeklinde uygulanan ilaçlar kullanılır. Cerrahisiz tedavi seçeneği sunar ancak seçilmiş vakalarda etkilidir.
Sistemik Tedaviler
İlerlemiş melanom olgularında immünoterapi ve hedefe yönelik tedaviler (PD-1/PD-L1 inhibitörleri, BRAF-MEK inhibitörleri) uygulanır. Onkoloji konsültasyonu gerektirir.
Tedavi Sonrası İzlem ve Rehabilitasyon
Tedavi sonrası takip, nükslerin erken tespiti ve estetik-fonksiyonel iyileşmenin izlenmesi açısından önemlidir. Takip süreci genellikle şu adımları içerir:
- İlk 2 yıl boyunca 3-6 ayda bir muayene
- Yılda bir görüntüleme (gerekirse)
- Estetik rekonstrüksiyon planlaması (kulak, burun, yanak gibi alanlar için)
- Psikolojik destek ve danışmanlık
- Güneşten korunma alışkanlıklarının kazandırılması
Prof. Dr. Ozan Seymen, tedavi sonrası süreci bütüncül bir şekilde yöneterek hastalarının sadece fiziksel değil, duygusal iyilik hâlini de korumayı amaçlar.
Erken Tanının Önemi
Yüz bölgesi cilt kanserlerinde erken tanı, cerrahisiz ya da minimal müdahale ile tam şifa olasılığını artırır. Ayrıca tedavi sonrası estetik deformasyon ihtimali de azalır. Bu nedenle:
- Ciltte iyileşmeyen, kabuklanan, kanayan veya büyüyen lezyonlar varsa
- Yüzdeki benlerde renk, şekil ya da sınır değişikliği fark edildiyse
- Güneşe uzun süre maruz kalınan bir mesleğe sahipseniz
dermatolojik ya da KBB uzmanı tarafından değerlendirilmeniz son derece önemlidir.
Yüz (fasiyal) deri kanseri, nadir olmasa da erken teşhisle tamamen tedavi edilebilen bir kanser türüdür. Özellikle estetik ve fonksiyon açısından önem taşıyan yüz bölgesindeki bu lezyonların tedavisinde yalnızca tıbbi değil, aynı zamanda estetik bilgi ve deneyim de şarttır. Cerrahi, topikal, radyoterapi veya sistemik tedavi yaklaşımları hasta özelinde planlandığında, hem sağ kalım süresi hem de yaşam kalitesi korunabilir.
İstanbul’da hizmet veren Prof. Dr. Ozan Seymen, yüz bölgesi cilt kanserlerinin tedavisinde kişiye özel yaklaşımı, yüz estetiğine olan hakimiyeti ve multidisipliner koordinasyon becerisiyle hastalarına modern, güvenli ve doğal sonuçlar sunmaktadır.
English
Français
Deutsch
