Guatr ve Tiroid

İçindekiler

Guatr ve tiroid birbiri ile oldukça karıştırılan terimlerin başında geliyor. Tiroid bezi; boynun ön bölümünde, adem elması adı verilen, gırtlağa ait çıkıntının altında yer alan, oldukça önemli bir salgı bezidir.

Tiroid salgı bezi sayesinde vücudun metabolizma hızı belirlenmektedir. Boynun ön bölümünde yer alan tiroid bezinin farklı sebeplerle büyümesi ve dışarıdan görünür bir şekle gelmesine ise guatr adı verilmektedir.

Guatr ise tek bir sağlık sorununa işaret etmez. Birçok farklı hastalık ve belirtinin görüldüğü bir kompleks sağlık problemidir. Bu sağlık sorunlarından bazıları ise:

Hipotiroidi: tiroid bezinin olması gerekenden daha az hormon salgılaması durumunda ortaya çıkar.
Hipertiroidi: tiroid bezinin aşırı çalışması durumunda olması gerekenden daha fazla hormon salgılaması sorunudur.
Basit guatr: hormon dengesizliği söz konusu değilken tiroid bezinin nodüllü ya da nodülsüz şekilde büyümesi anlamında gelmektedir.
Zehirli guatr: tiroidin çok fazla hormon salgılaması ve nodüllü / nodülsüz olarak büyüdüğü guatr sorunudur.

Tiroid Bozukluğu için Belirtiler Nelerdir?

Tiroid bozukluğu belirtileri hastadan hastaya göre değişmektedir. Özellikle tiroid hormonun az salgılandığı belirlenen hastalarda cilt kuruluğu, halsizlik, yorgunluk, saçlarda dökülme, egzama, adet düzensizlikleri gibi belirtiler görülebilmektedir.

Bunun yanı sıra hastada hormonun fazla salgılanması, diğer adıyla hipertiroidi görülüyorsa aşırı terleme, ellerde titreme ya da sinirli bir ruh hali görülebilmektedir.

Hastada hormon dengesizliği yoksa özellikle nefes darlığı gibi problemler ortaya çıkabilir. Tiroid kaynaklı belirtiler bu sebeple hastaya göre oldukça değişkendir. Özellikle nodüllü tiroid bozukluğu mevcut ise hastanın estetik olarak görüntüsünden rahatsız olması da söz konusudur.

Tiroid Hastalıkları Nelerdir?

Tiroid hastalıkları iyi ve kötü huylu olmak üzere iki farklı şekilde incelenmektedir. Kötü huylu tiroid sorununda hastaların tiroid bezindeki hücrelerde kanserleşme söz konusu olabilir. İyi huylu tiroid hastalıkları ise:

Guatr: Guatr tiroid bezinin büyüdüğü bir sağlık sorunudur. Nodülsüz olarak izleyen guatr sorununda tiroid bezi simetrik şekilde büyür. Yüzeyi düz olmakla beraber yumuşaktır. Nodüler guatr sorununda ise tiroid bezi büyümektedir ve tümsekli bir yapıya sahiptir. Özellikle tiroid nodüllü bir yapıya sahipse küçük oranda kanser gelişme riski taşımaktadır. Bundan dolayı da tedavisinin en kısa sürede başlaması önem teşkil eder. Guatr cerrahi yöntemler, ilaç, iyot gibi tekniklerle tedavi edilebilmektedir.
Hipotiroidi: Tiroid bezinin T3ve T4 hormonları başta olmak üzere, hormonların yeterli şekilde üretilememesi kaynaklı ortaya çıkan bir sağlık sorunudur. Hipotiroidi sağlık sorununda özellikle halsizlik, ses kısıklığı, ciltte kuruluk, kilo alma, anemi, uykusuzluk gibi belirtiler ortaya çıkmaktadır.
Hipertiroidi: Vücudun olması gerekenden çok daha fazla tiroid hormonu salgılaması durumunda ortaya çıkmaktadır. Özellikle hastada hayat kalitesini düşüren belirtiler ortaya çıkmaktadır.

Tiroid Tedavisi Nasıl Uygulanır?

Tiroid tedavisi hastanın durumuna göre planlanmaktadır. Hastada hormon yetersizliği mevcut ise hastaya hormon ilaçları ile tedavi uygulamak gerekebilir. Hastada nodül sorunu mevcut ise nodülün durumuna uygun testler yapılır ve ardından biyopsi ve ameliyat gerekebilir.

Her tiroid hastasının ameliyat edilmesi gerekmez. Ancak bazı durumlarda ameliyat hayat kurtarıcı bir seçenektir. Bu durumlar:

Hastanın guatr sorunu büyümüşse ve nodüller nefes almayı, yutkunmayı zorlaştıracak hale gelmişse,
Hasta guatrın büyümüş görüntüsünden rahatsız oluyorsa, estetik kaygılar ortaya çıkmış ise,
Hastaya uygulanan ilaç tedavisine karşı tiroid bezleri olması gerekenden daha fazla hormon salgılıyorsa,
Tiroid bezinde kanserleşen hücreler mevcut ise ameliyat uygulanması gerekmektedir. Özellikle guatrda hücrelerde kanserleşme olup olmadığını anlamak için ameliyat gerekebilmektedir.